واکاوی ابعاد تقوا در قرآن با رویکرد تربیتی

کرسی علمی – ترویجی

عنوان کرسی: واکاوی ابعاد تقوا در قرآن با رویکرد تربیتی

معاونت پژوهشی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم (دانشکده علوم قرآنی شاهرود)

ارائه دهنده: جناب آقای دکتر محمداسماعیل صالحی زاده

ناقد اول: جناب آقای دکتر احمد نظری

ناقد دوم: جناب آقای دکتر ابراهیم باغشینی

دبیر علمی کرسی: جناب آقای دکتر داود صائمی

زمان: چهارشنبه 7 خرداد ماه 1404 ساعت 8 الی 10

چکیده

تقوا نیرویی است که به‌وسیله آن انسان بر تمایلات خود تسلط یافته و خواسته‌های نفسانی را در محدوده رضایت الهی ارضا می‌نماید. تقوا یکی از مهمترین فضایلی است که از ابعاد مختلف در تربیت انسان تأثیر بسزایی دارد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، در پیِ یافتن ابعاد و گستره تقوا، از منظر قرآن با رویکرد تربیتی است. از نگاه قرآن تقوا دارای ابعاد اعتقادی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی‌ست. تقوای اعتقادی یعنی اصول اعتقادی صحیح، مبرا بودن از شک و پندارهای نادرست، که نقش ریشه‌ای و پایه‌ای در تربیت انسان دارد، اصل و بنیان تربیت صحیح، صحت و درستی اعتقادات است. تقوای اقتصادی به معنای فعالیتهای اقتصادی صحیح، کار و تلاش برای کسب درآمد حلال، اجتناب از مال حرام، ربا، اسراف، کم فروشی و احتکار، نیز ادای حقوق مالــی کــه از مهمتریــن مؤلفه‌هــای تربیــت انســان در بعُــد اقتصــاد و امــور مالی است. تقوای اجتماعی ایجاب می‌کند انسان در صحنه‌های مختلف اجتماعی حضور فعّال داشته، ولی در تعامل با مردم در همة محیطها، با انصاف، خداترس، امانتدار و صادق باشد. قرآن دین را از سیاست جدا نمی‌دانــد، سیاســت در اسـلام بــه معنــای پشــت هــم‌انــدازی، فریــب و دروغ گفتن به افکار عمومی نیست، تقوای سیاسی، یعنی هر کس که در کار سیاست است، سعی کند با مسائل سیاسی صادقانه و دردمندانه و از روی دلسوزی برخورد کند و در همه امور جهت گیری مفید برای خدا، اسلام و مردم داشته باشد.

کلید واژگان: ابعاد تقوا، تربیت، تقوای اعتقادی، تقوای اجتماعی، تقوای اقتصادی، تقوای سیاسی